เชื่อว่าพิพิธภัณฑ์บ้านดำ คือจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวผู้หลงใหลในศิลปะ และสนใจเกี่ยวกับเรื่องราวของอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ บุคคลติสต์ตัวพ่อ มาเที่ยวเชียงรายทั้งที ต้องได้เห็นผลงานศิลปะของอาจารย์ พร้อมนามธรรมอันชวนครุ่นคิด เดินดูโครงสร้างสถาปัตยกรรม ทำตัวติดดิน กินซอฟต์เสิร์ฟเนื้อดำ เดินเล่น ถ่ายรูป บอกเลยว่าถูกใจคนรักความร่มรื่น และการเรียนรู้อย่างแน่นอน ถ้าพร้อมแล้วเราไปทำความรู้จักกับสถานที่แห่งนี้ให้มากยิ่งขึ้นกันเลยดีกว่า
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
รีวิวพิพิธภัณฑ์บ้านดำ (Baan Dam Museum) ชมงานศิลปะ มีอะไรน่าสนใจ?
เชื่อว่าคนจำนวนไม่น้อยรู้จัก “บ้านดำ เชียงราย” แห่งนี้กันเป็นอย่างดี เนื่องจากเป็นสถานที่ท่องเที่ยวซึ่งเปิดให้ทั้งคนไทยและต่างชาติเข้ามาใช้สอยพื้นที่ แล้วยังมีเบื้องลึกเบื้องหลัง สตอรี่น่าสนุกมากมาย ที่หากได้รู้ก่อนไปเที่ยวก็น่าจะรู้สึกอินไปกับพิพิธภัณฑ์บ้านดำมากยิ่งขึ้น
ประวัติความเป็นมาโดยคร่าว
พิพิธภัณฑ์บ้านดำ ตั้งอยู่ในพื้นที่ของตำบลนางแล อำเภอเมืองเชียงราย ซึ่งบริเวณดังกล่าวมีอาณาเขตกว่า 100 ไร่ เดิมทีเคยเป็นบ้านพักของอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี (ศิลปินแห่งชาติ) มาก่อน และนอกจากการใช้เพื่ออยู่อาศัยพักผ่อนแล้วก็ยังเปรียบเสมือนโลกอีกใบที่ท่านใช้สรรค์สร้างผลงานศิลปะมากมายก่อนออกสู่สายตาชาวโลก
หลังจากอาจารย์ถวัลย์ถึงแก่กรรม อาจารย์ดอยธิเบศร์ ทายาทเพียงคนเดียวก็เข้ามาบริหารจัดการต่อ ทำให้บ้านดำกลายเป็นพิพิธภัณฑ์ศิลปะ เชียงราย ที่สะท้อนความเป็นตัวตนของอาจารย์ถวัลย์ออกมาอย่างเต็มรูปแบบ เพื่อให้คนรุ่นหลัง รุ่นใหม่ และชาวต่างชาติได้เข้ามาศึกษาเยี่ยมชม เสพบรรยากาศอย่างสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น ทั้งห้องน้ำห้องท่า ไม้ใหญ่กว่า 100,000 ต้นเหนือบรรยากาศของบ้านแห่งจิตวิญญาณล้านนา
ทำไมต้องเป็นบ้านดำ?
อย่างบ้านดำที่เราเห็นกันอยู่ทุกวันนี้ ไม่ได้มีแค่หลังเดียวหรอกนะ หากมองไปรอบ ๆ จะเห็นเลยว่ามีตัวอาคารอยู่เยอะมากถึง 40 กว่าหลังเลยทีเดียว เมื่อเข้าไปด้านในพิพิธภัณฑ์บ้านดำ ก็จะพบว่าบ้านแทบทุกหลังถูกย้อมด้วยสีดำ อันเนื่องมาจากสมัยก่อนอาจารย์ถวัลย์ใช้น้ำมันเครื่องในการย้อมบ้าน รักษาเนื้อไม้เพื่อประหยัดต้นทุน เมื่อทำมาเรื่อย ๆ ก็กลายเป็น Signature ของบ้านหลังนี้ไปโดยปริยาย
หากต้องการมาเพ่งพินิจพิจารณาถึงศิลปะ ของพิพิธภัณฑ์ศิลปะ บ้านดำแนะนำให้สำรวจโครงสร้างของสถาปัตยกรรมก่อนเลยเป็นอันดับแรก ทุกสิ่งอย่างถูกจัดวางอย่างประณีต ด้วยศิลปะทั้งไม้ล้วนแบบดั้งเดิม ไม้ผสมปูน และปูนล้วน ลวดลายของไม้แต่ละชิ้นถูกควบคุมโดยอาจารย์ถวัลย์ทั้งหมด ก่อนถูกปั้นแต่ง แกะสลักโดยช่างท้องถิ่นฝีมือชั้นเลิศ อบอวลไปด้วยกลิ่นอายของความเป็นล้านนา หลังคาไม่ซ้ำกันรูปแบบกันเลยแม้แต่หลังเดียว ซึ่งภายในก็จัดเก็บ และสะสมงานศิลปะเอาไว้มากมายเช่นกัน
บ้านดำ พิพิธภัณฑ์ศิลปะที่ควรค่าแก่การเยี่ยมชม
ถ้าถามว่าพิพิธภัณฑ์บ้านดำมีอะไร ทำไมจึงเป็นที่หมายตาจากนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างชาติ ก็ต้องขอตอบแบบโง่ ๆ เลยว่าเป็นแหล่งรวบรวมงานศิลปะของศิลปินชื่อดัง แต่โคตรจะยูนีคด้วยรายละเอียด สไตล์ของอาจารย์ที่เน้นสะสมของเก่า พื้นบ้าน ชิ้นส่วนสัตว์ โดยเฉพาะเขาควาย แทบทุกสัดส่วนของที่นี่จะมีเขาควายเป็นส่วนประกอบ ทั้งหมดนี้ได้มาอย่างถูกกฎหมาย เพราะซื้อต่อมาจากชาวบ้าน ซึ่งเชียงรายสมัยก่อนนิยมรับประทานเนื้อควายกันเป็นหลักอยู่แล้ว
รู้สึกว่าอาจารย์ถวัลย์แกจะชื่นชอบและผูกพันกับควายเป็นพิเศษ เมื่อต้องทำงานศิลปะชิ้นใดจะใช้เวลาหมกมุ่น อยู่กับผิวสัมผัส อนาโตมี่ของสิ่งนั้นแบบแนบชิด กว่าจะวาดควายให้ออกมาตรงใจก็ต้องลองเลี้ยงควาย จับเขาควาย ดมมูลควาย นี่แหละคือติสต์ตัวพ่ออย่างแท้จริง ในส่วนอื่นก็ยังมีงานแกะสลักกระดูกสัตว์ เครื่องเขินขนาดใหญ่ชนิดที่ว่าใครเห็นเป็นต้องตะลึง โดยเฉพาะสายสะสม ตาลุกวาวแน่นอน
เดินชมภาพวาด อาจารย์ถวัล ดัชนี
แน่นอนว่านอกจากบ้านดำ เราก็ยังมีโอกาสได้ชื่นชมผลงานภาพวาดของอาจารย์อยู่บ้าง โดยเฉพาะผลงานมาสเตอร์พีซ แต่บางส่วนก็ไม่เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชม เพียงได้เห็นก็สามารถทราบได้เลยว่าฝีมือการสร้างสรรค์ผลงานของอาจารย์เป็นที่ประจักร ซึ่งส่วนใหญ่เน้นภาพวาดเกี่ยวกับสัตว์ วินาทีล่าเหยื่อ ความเป็นความตาย เรื่องราวในวรรณคดีซึ่งนำมาตีความให้ร่วมสมัยมากยิ่งขึ้นผ่านปลายพู่กันกับการกะซวกสีอันแสนฉับไว ผสมผสานเทคนิค ส่งพลังอันแสนรุนแรงผ่านภาพวาด ส่วนใหญ่จะเป็นงานที่เน้นใช้สีดำ หากจะเติมแต่งสีสันสดใสเข้าไปก็น้อยมาก
บรรยากาศรอบข้าง
เดิมทีบริเวณพิพิธภัณฑ์บ้านดำ นั้นเป็นพื้นที่เขาหัวโล้น แต่ปัจจุบันมีการปลูกต้นไม้นับแสนเพื่อความร่มรื่น ซึ่งถ้าใครเข้าไปเที่ยวก็จะเจอนักศึกษา นักเรียนมาเดินชม นั่งวาดรูปกันเป็นปกติ ประหนึ่งมานั่งเอา Feel แบบชิลล์ ๆ ไปเดินถ่ายรูปเล่นก็สวยเหมือนกัน
ข้อมูลเพิ่มเติม
ค่าเข้าชม : 80 บาท/ท่าน
เปิดทำการ : 09.00–17.00 น. ของทุกวัน
โทร : 053-776-333
ที่อยู่ : 333 หมู่ 13 ตำบลนางแล อำเภอเมือง เชียงราย 57100
พิกัด : https://maps.app.goo.gl/USsxZ6sADD36sy6x7
สรุป
เป็นอย่างไรกันบ้างคะ สำหรับเรื่องราวของ “พิพิธภัณฑ์บ้านดำ” ที่เที่ยวเชียงราย ที่เรานำมาให้เพื่อน ๆ ได้ลองทำความรู้จัก บอกเลยว่านี่คือสถานที่เพื่อการเรียนรู้ ของเมืองเชียงรายอย่างแท้จริง เพราะศิลปะอยู่ที่ใจ ไม่มีความหมายตายตัว ใครจะตีความอย่างไรก็ได้ และถ้าหากคุณชื่นชอบในผลงานศิลปะ หรือวิถีชีวิตของอาจารย์เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ก็ควรแค่แก่การแวะมาเที่ยวอย่างยิ่ง รับรองว่าใจฟู ได้รับแรงบันดาลใจกลับไปอย่างแน่นอน
ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเพิ่มเติมได้ที่ ซอกแซก.com